☉ Galdakao
Bea de Francisco: “Operatzea bezain inportantea da umeei eskuetatik heltzea edo malkoak garbitzea”
Lurrikara batek Nepal astindu zuen urtean, 2015ean, Samsara Nepal elkartea sortu zuen Beatriz de Franciscok herriko enpresek eta norbanakoek dohaintzan emandakoari esker. Nepalekin zuen lotura, ordea, aurretikoa zen
Lurrikara batek Nepal astindu zuen urtean, 2015ean, Samsara Nepal elkartea sortu zuen Beatriz de Franciscok herriko enpresek eta norbanakoek dohaintzan emandakoari esker. Nepalekin zuen lotura, ordea, aurretikoa zen
Beak (Galdakao, 1964) kontatu digun istorioa zirraragarria da. Pema izeneko mutikoarekin hasi eta Milan Maharjan zirujauarekin jarraitu zuen. Harrezkeroztik poztasunak eta tristurak bizi izan ditu, baina Nepal herriari laguntzeko nahiak zutik mantendu du. Otsailean bertara abiatu da berriro ere eta etxeko lanak eginda eraman ditu. Orain arte lortutakoa ikaragarria da, baina horrekin konformatu ez, eta apartekoak dira erakundeak esku artean dituen proiektu eta helburu berriak.
Zergatik Nepal? Zein da lotura?
Beti gertatu izan zait deigarri budismoa, eta duela 10 bat urte haur bat babesean hartzea erabaki nuen. Ume hura 20 urteko gaztetxoa da gaur egun, Pema du izena eta bera da istorio honen ‘errudun’ nagusia. Babesean hartu eta hiru urtera ezagutzera joan ginen eta behar bezala entzuteko arazoak zituela jabetu ginen. Galdakaora bueltatu ginenean Katmandu inguruko hainbat otorrinori idatzi nien eta, erantzunik jasoko ez nuela pentsatzen hasia nintzenean, Milan Maharjan zirujauarena heldu zitzaidan. Pemari azterketa medikoa egiteko prest agertu eta mutikoa bizi zen monasteriora gerturatu zen. “Bea, ebakuntza lehenbailehen egin behar diogu, bestela, ez du bizirauteko itxaropenik“, esan zidan. Bere belarrietan zornea zen nagusi eta burmuinera ere hurbiltzen hasia zen.
Urte bereko abenduan operatu zuten; belarri bateko entzumena galdu zuen eta bestean %30a baino ez du, baina bizirik dago. Hurrengo urteko apirilean Nepalera joan ginen berriro ere alaba eta biok, Pema ikusteko eta Milani ebakuntzaren gastuak zor nizkiolako, baina ez zidan ezer kobratu gura izan. Gure arteko konplizitatea eta adiskidetasuna ia berehalakoa izan zen eta handik gutxira ospitalean zuen lanari agur esatea erabaki zuen Milanek. Ear Care Nepal sortu zuen, umeek entzumena berreskuratzea helburu duen erakundea.
Noiz eta zertarako jaio zen Samsara Nepal?
2015. urteko apirilean, lurrikara batek Nepal astindu zuenean, erakundea sortzea beharrezkotzat jo genuen, ezinezko suertatu zitzaigulako bildutako diru mordoa eta materiala bertara bidaltzea. Galdakoztarren laguntza ikusgarria izan zen eta elkartasun horri esker jaio zen Samsara Nepal. Milanekin berba egin nuen eta dirua banku batean ez sartzeko gomendatu zidan, horrelako katastrofeak gertatzen direnean ateak itxi eta gobernuak jaso ohi duelako. Fiskalki babestuta egoteko aukera bakarra, GKE (gobernuz kanpoko erakunde) sortzea izan zen. Une hartan jaio zen, Milanen eta bion arteko bateratzearekin batera. Samsarak Ear Care Nepalekin egin zuen bat.
Zeintzuk dira zuen burua ezagutzera emateko eta dirua biltzeko egiten dituzuen ekintzak edo jarduerak?
Egutegi solidarioekin hasi ginen eta eskumuturrekoak, giltzatakoak eta libretak ere egiten ditugu. Aurten, estreinakoz, loteria izan dugu. Dena Galdakaoko Zurrut tabernan dago salgai eta, gainera, hasi gara azoka txikiren bat antolatzen. Herriko hainbat enpresak ere asko lagundu digute.
Biltzen dugun diruarekin, batez ere, haurren erdiko belarriko operazioak finantzatzen ditugu. Eskola helezinetan dauden umeak bisitatzeko trekkingak antolatzen dira, azterketa medikoa egiteko eremua ondo prestatzen da eta, behin ume guztiak artatuta, ebakuntza nortzuk behar duten erabakitzen da. Gurasoekin hitz egiten dugu eta, baiezkoa ematekotan, 25 euroren truke, operatu egiten ditugu. Zergatik kobratzen diegu? Doakoa denak balioa galtzen duelako eta guk arazoari benetan merezi duen garrantzia ematea nahi dugulako. Azpimarratzekoa da Milanek egiten duen operazio bat 200 eta 500 euro artekoa izan daitekeela.
Egiten ditugun eskaeren artean, bestalde, eskola materiala, sendagaiak eta jostailuak daude.
Konta iezazkiguzu eskuartean dituzuen proiektuen nondik norakoak.
Egun bost proiektutan gaude buru-belarri. Aurrenekoa, lehen aipatu dudan bezala, haurren erdiko belarriko ebakuntzena da. Bigarrenak, Mero Gaon izenekoak, lurrikararen ondorioz erraustuta geratu zen Kulay herria berreraikitzea izan du helburu, baina ia bukatutzat ematen dugu, martxorako eraikitako 55 etxebizitzak prest egongo baitira. Ali proiektua zazpi bat ume itsuk osatzen dute. Disabled Service Association eskola publikoan daude eta eurentzako irakaslea kontratatu dugu. Helburua ez da bakarrik idazten edota ingelesa irakastea; egunerokotasuneko gauza txikietan ere, norberaren garbitasunean adibidez, lan bikaina egiten ari da.
Kushi proiektua guk erditutakoa da eta xedea umeen irribarreak sortaraztea baino ez da. Asteburuetan boluntarioak behar ditugu eurekin egoteko eta jolasteko. Poltsa birziklatuak egiten zituen emakumeen artisau-enpresa ere sortu genuen, baina arduradunak Txinara joan behar izan du eta bera bueltatu arte proiektua bertan behera uztea erabaki dugu.
Nola heltzen da laguntza Nepalera?
Eraman beharreko guztia, dirua, materiala eta abar, gure maletetan sartzen dugu. Lagungarria eta eskertzekoa da Nepalera boluntario joaten direnek ere materiala eroatea.
Eta Nepaleko jendearen erantzuna?
Esker onekoak dira nepaldarrak. Kostata lortzen dituzte ebakuntzarako 25 euro horiek, baina benetako balioa zein den badakitenez, eskuratzen ahalegintzen dira eta semea edo alaba operatu eta gero opariren batekin etortzen zaizkigu. Umeen erantzuna poztasunekoa da beti, baita eskumuturreko sinple batekin ere. Hori bai, euren pentsamoldea ezberdina da, gaileta bat eman eta ingurukoekin partekatzen dute.
Nolakoak dira, gurekin alderatuta?
Lehen munduan gauza asko egin ditugu gaizki, baina bat nabarmenduko nuke: ez gara fio. Nepaleko umeek ur berorik ez dute, ezta beroki eder edo hiru pare zapatila ere, baina pozik bizi dira. Ezer gutxi dutenez lasai oheratzen dira, beldur barik. Guk gehiegi hartu nahi izan dugu gure gain eta daukagun guztia galtzearen beldur gara, etengabe.
Hango gobernuak trabarik jartzen ote dizue?
Milanen ardura da gobernu-kontuak kudeatzea eta ez da batere erraza. Nepalen, hemen ere gertatzen den moduan, diru beltzarekin konpontzen dira hainbat kontu baina Milanek ez du horrelakorik egin nahi, oso argi dauka. Pazientzia eta irmotasun handiko emakumea da eta begitan hartzen duen guztia erdietsi ohi du. Seme-alabak izateari uko egin eta besteei laguntzeari ekin dio.
Zenbatek osatzen dute Samsara Nepal?
Asko gara, bakoitzak bere harri koskorra ekartzen baitu. Kuotarik ez dago, ekonomikoki ez baina gutunak idazten edota botikak ordenatzen lagundu daitekeelako. Lehenengoa bezain zilegia da bigarren aukera. Ni neu naiz presidentea eta nire alaba presidenteordea, etorkizunean berak hartuko baitu Samsara proiektuaren lekukoa. Nire bikotea da arlo ekonomikoaren arduraduna eta Esti idazkaria. Eli dago batzordekide gisa eta Eneko bere senarra da webgunea egiten lagundu diguna. Hasieratik nire ondoan egon diren konfiantzazko pertsonak dira.
Hilabete honetan (otsailean) Nepalera joango zarete berriro ere. Zein da helburua oraingoan?
Nire bikotearekin joango naiz, hilabete eta erdi. Orain arte egindako guztia Ali proiektuko irakaslearekin batera egiaztatu nahi dugu, Kushi proiektuari buelta bat eman eta ahal den heinean handiagotu, eman dizkiguten material, medikamentu eta jostailuak ondo antolatu eta, batez ere, Humlako 32 umeak Pokharara eramateko ditugun aukerak ondo aztertu. Azken hori da gure bidaiaren helburu nagusia. Oinez hamar eguneko ibilbidea dago Humlatik Pokhararino (gertuen dagoen ospitalea) eta pentsaezina da operatu berri dauden umeek halako distantzia bat egitea. Abioneta bat alokatzea gustatuko litzaiguke, baina dena ondo analizatu beharra dago.
Proiektu berriren bat?
Bai, potoloa da esku artean daukagun proiektu berria: erreferentziazko ospitale gunea izan nahi dugu, umeak operatzen ditugun ospitalean bertan. Geure kirofanoa nahi dugu eta lauzpabost logela, gaur egun ebakuntza egin eta lau ordutara libre utz behar ditugu eta. Operazioaren ondorengo hiru egunetan umeek behaketan egon beharko lukete, eta gaur egun ezartzen diguten ordutegiarekin ezinezkoa da. Bost urtetarako aurrekontua zein izango litzatekeen kalkulatu dugu eta hiru urteko epean gure ametsa errealitate bihurtzea espero dugu. Laguntza edonon eskatuko dugu baina badakit oso zaila izango dela.
Kostata animatzen al da jendea halako proiektu batean parte hartzera? Krisiak eraginik izan ote du?
Ez, zorte onekoak gara. Erakundeak ez bezala, Galdakaoko herria inoiz ezagutu dudan solidarioena da. Eta ez naiz bakarrik arazo ekonomikorik ez dutenei buruz ari, gazteen eta agureen ekarpena ere ezinbestekoa da.
Zer esango zenioke boluntario gisa joan nahi duenari?
Garrantzitsuena da barneratuta izatea ez garela kolonizatzaileak, hori argi eta garbi izan behar da. Adinak berdin dio. Helburua ez da laguntzea, partekatzea baizik. Ez gara inor baino gehiago eta, beraz, inposizioek lekurik ez dute. Guri dagokigu moldatzea, eta ez aldrebes. Boluntario izatea ez da bakarrik eraikin bat egiten laguntzea; umeen irribarreak sorraraztea ere bada. Egia da guk, batik bat, otorrinoak beharko genituzkeela, baina operatzen jakitea bezain garrantzitsua da umeei eskuetatik heltzea edota malkoak garbitzea. Aurreiritziak atzean utzi eta boluntario izatera animatuko nuke bere kabuz alde batetik bestera mugitzeko gai den edonor.
Hasieran Milanen senideen etxeetan geratzen ziren Samsararekin boluntariotza egitera joaten zirenak, baina horri irtenbideren bat eman nahi izan genion eta gure boluntarioentzako etxea eraiki dugu, Patan hirian, ospitaletik oso gertu. Iaz inauguratu genuen, oasi txiki bat da.
Nola lagun dezaket?
Modu asko daude Samsara Nepal elkartearekin eta burutzen dituen proiektuekin parte hartzeko:
- Denbora. Norberaren denbora eskaini, horrela ere lagun daiteke elkartearen proiektuetan.
- Materiala. Materiala eman Nepaleko umeei eramateko. Adibidez, jostailuak, eskola-materiala, botikak…
- Erosi. Samsara Nepal elkarteak Galdakaoko Zurrut Tabernan salgai dituenak erosiz ere lagun daiteke.
- Dirua. Modu zuzenean, dirua emanez. Horretarako honako kontu korronte zenbakia du elkarteak: ES 89 2100 3910 1001 0042 4771 (Caixabank)
☉ Galdakao
Argazkiak / Korrika Txikiak Galdakaoko kaleak hartu ditu zirrara betean
Korrika Txikia egin dute gaur goizean Galdakaon Urreta, Aperribai, Gandasegi eta Eguzkibegiko ikasleek
23. Korrikak hasi du bere bidea Euskal Herrian. Bigarren egun honetan Iparralden jarraitzen du lekukoak eta Nafarroara igaroko da arratsaldean. Bitartean, Hego Uribe eskualdean, euskararen aldeko lasterketa erraldoiarekin bat egiteko ekimenak antolatu dituzte. Gaur goizean Korrika Txikia egin dute Galdakaoko Urreta, Aperribai, Gandasegi eta Eguzkibegiko ikasleek, eta hauek GEURIAn jaso ditugun irudiak:
Ver esta publicación en Instagram
☉ Galdakao
Galdabusa 0,30 euro ordainduko da bihartik aurrera
Galdabusa 0,30 euro ordainduko da bidaia bakoitzeko bihartik, martxoaren 14tik, aurrera. Gaur arte prezioa 0,60 eurokoa da Barik txartela erabilita, baina Bizkaiko Garraio Partzuergoak Galdabusari dagozkion deskontuak ezarriko ditu bihartik aurrera.
Barik gabeko bidai bakarreko tiketak euro bateko kostua izaten jarraituko du, “horiei ezin baitzaie deskonturik ezarri”, diote udal ordezkariek.
Neurri hau urtebetez luzatuko da, 2025eko martxoaren 14ra arte.
☉ Galdakao
Argazkiak / Ehunka lagunek bat egin dute Galdakaon M8ko manifestazioarekin
Manifestazioa egin dute gaur eguerdian Galdakaon M8aren harira. ‘Gure bizitzekin negoziorik ez!’ lemapean ehundik gora lagunek egin dute bat mobilizaziorekin.
☉ Galdakao
Indarkeria matxisten protokolo berria lantzen ari da Galdakaoko Udala
Galdakao Indarkeria Matxisten II. Protokolo Interinstituzionala lantzen ari da. Herrian indarkeria matxistaren arloko politikak hobetzea da protokolo berriaren helburua, eta bereziki, indarkeria matxistaren biktimak artatzeko eta arreta hori koordinatzeko erakundeen arteko protokolo berria egitea.
Biolentzia matxista kasuetan biktimak artatzen dituzten agente guztien arteko informazio fluxuak sortu nahi ditu dinamika berriak, hausnarketa espazioak ere bai protokoloan mekanismo berriak txertatzeko, eta entzute guneak, hausnarketa partekatuetara iristeko.
Protokolo berria idazteko talde eragile bat sortu dute, Galdakaoko Udaleko Berdintasun Arloko, Gizarte Zerbitzuetako eta Udaltzaingoko, Ertzaintzako eta Osakidetzako ordezkariekin.
☉ Galdakao
Usansoloko ondasunen banaketa ebazteko Arbitraje Batzordeko kideak izendatu ditu Galdakaoko Udalak
Usansoloko Arbitraje Batzorean arituko diren Galdakaoko Udalaren ordezkariek izendatu dituzte, EH Bildu eta Auzoakeko ordezkariak. Usansoloko Udalaren izenean UHko hiru ordezkarik hartuko dute parte batzorde horretan
2022ko azaroan Batzar Nagusien onartu zuten Usansolo herri berria izendatzea, eta iazko abenduaren 28an juridikoki bermatu zen Usansolo Bizkaiko 113. udalerria izatea.
Ildo horretan, Usansolo udalerri bihurtzearen ondorioz arlo bakoitzeko lan eta ardurak banatzeko bidean, Arbitraje Batzordea eratu behar dute Galdakaoko, Usansoloko eta Bizkaiko Foru Aldundiko ordezkariekin.
Arbitraje Batzordean ondasunen banaketa, eskubideak, akzioak, erabilera publikoak eta aprobetxamenduak, betebeharrak, zorrak eta kargak, tokiko zerbitzu publikoak ematea eta eragindako langileen araubidea, eta sor daitezkeen auziak ebatziko dituzte.
Eta Galdakaoko Udalaren ordezkariak dagoeneko izendatu dituzte: Iñigo Hernando alkatea, Alberto Ealo Ogasun zinegotzia eta Edurne Espilla alkateordea. Era berean, lau ordezko izendatu dituzte: Asier Egiraun Hirigintza zinegotzia, Amets Iturbe Gizarte Ekintzako zinegotzia, Eguzkiñe Gezuraga Giza Baliabideetako zinegotzia eta Monika Bailon Enplegu zinegotzia.
“Arbitraje Batzordearen kideak horiek izateak zentzu bat dauka: gai zehatzak tratatu behar badira, dagokion arloko zinegotzia joatea, alegia”, dio Iñigo Hernando alkateak. Usansoloko Udalaren izenean beste hiru ordezkari egongo dira Arbitraje Batzorde horretan, hirurak UHkoak.
EAJ eta PSE kontran
EH Bilduren, Usansolo Herriaren eta Auzoaken aldeko botoekin eta EAJren eta PSEren kontrako botoekin onartu dira Galdakaoko Udaleko izendapenak Arbitraje Batzorderako. Alderdi sozialistako eta alderdi jeltzaleako ordezkariek erabakia kritikatu egin dute: “Batzordeko kideak alderdi politiko bakar batekoak izatea ez zaigu oso gardena iruditzen”, adierazi zuen otsaileko osoko bilkuran Nerea Teruelo PSEko ordezkariak.
Ainhoa Agirregoikoa EAJko bozeramaileak “sektario” definitu zuen batzordearen eraketa: “Alkatetzaren proposamenez, batzordea osatu da, eta, gure ustez, erabat sektarioa da. Osaketa erabat polarizatua da, indar politiko bakarrekoa. Zentzu horretan, beste jarduteko modu bat espero genuen, kolaboratiboagoa edo EH Bilduk oposizioarekiko keinu bat, prozesu honetan zenbat eta ekarpen gehiago egiten badira, orduan eta logikoena delako”.
Iñaki Urgoiti UHko zinegotziak azpimarratu zuen Galdakaoren izenean gobernu taldea dagoela izendatuta, “eta ez alderdi politiko bat”: “Norbait gogoratzen da Batzorde Parekidea nortzuek osatzen zuten?”, galdegin zuen Urgoitik. Hain zuzen ere, orduko Batzorde Parekidean gobernu taldeko kideak zeuden tarteko: Ibon Uribe (Galdakaoko alkatea, EAJ), Fernando Izagirre (EAJ), Begoña Ormaetxea (EAJ), Monika Mena (Usansolo Herria), Iñaki Urgoiti (Usansolo Herria) eta Mikel Urigoiti (Usansoloko EAJ).
“Indar politiko bakarra dagoela esaten duzuenean, lan egiteko esparru bat da, eta horregatik titularrak gara alkatea, Ogasun zinegotzia eta alkateordea, eta ordezko bezala, landu behar den gaiaren arabera, eztabaidatuko den arloko zinegotziak izendatu ditugu. Gobernuen arteko mahaiak sortzen dira, eta Bizkaiko Foru Aldunditik Imanol Landa jeltzalearekin egongo gara mahai horretan”, bukatu zuen eztabaida Iñigo Hernando alkateak.