Euskara ikasten ari direnentzako dinamika ludiko eta atsegina da. Talde txikitan elkartu eta euskaraz hitz egiten dute. 160 berbalagun daude Basaurin eta Galdakaon.
Astean behin, asteartetik ostiralera bitartean elkartzen dira Hego Uribeko Berbalagunak. Normalean, leku zehatz batean dute hitzordua eta gehienetan tabernaren batean elkartzen dira. “Taldeak berak erabakitzen du zer egin: taberna batean elkartu edo, adibidez, mendira irteerak antolatu”, dio Arrate Arbaiza Bolintxu AEKko Berbalagun koordinatzaileak. Programaren helburua oso sinplea da: euskara kalean erabiltzea. Euskaltegiko ikasleek zein norbanakoek parte hartzen dute, inolako mugarik gabe.
Basaurin Berbalagun dinamika 2012/2013 ikasturtean sortu zen, baina aurretik antzeko praktikak izan ziren. Izan ere, aurretik antzeko praktikak izan ziren: “Herri bakoitzak badauka Berbalaguna egiteko bere modua. Herri gehienetan AEKk koordinatzen du dinamika, baina Arrigorriagan, adibidez, Udal Euskategiak antolatzen du. Gu guztiok koadrilarekin egiten dugun moduan, Berbalagunak beste lagun talde batekin elkartzen dira egun eta ordu batez euskara praktikatzeko. Era ludiko eta atsegin batean egiten da dinamika hau. Horregatik ikasleak euskaltegitik edo hizkuntz eskolatik kalera ateratzen dira, erosoago sentiarazteko”, laburbildu du Arbaizak.
Galdakaon 2006an sortu zen Berbalagun: “Hasieratik gaur egunera gorakada nabaria sumatu dugu”, dio Asier Martin Barandiaran AEKko koordinatzaileak: “Taldeak adinaren arabera antolatzen ditugu: 25 urtetik gorakoak daude, baita 85 urtekoak ere!”.
Aurten, 160 pertsona inguruk eman dute izena Basauriko eta Galdakaoko Berbalagun talderen batean parte hartzeko. Arbaizaren esanetan, “ikasleengandik euskara indartzeko esfortzua badago, baina kontuan izan behar dugu programa hau boluntarioa dela. Askotan Berbalagunek konpromisoa badute, baina mugatua da: behin edo beste gertatu da talde batean pertsona bakarra agertzea, eta beste taldekideak ez bertaratzea bestelako lanak dituztelako. Hala ere, konpromiso handiagoa duenik ere badago: bi talde ezberdinekin biltzen direnak ere badira, baita AEKk antolatzen dituen jardueretara animatzen den asko ere: kantuka, hitz-gurutzatuen lehiaketara… Hori pertsonaren araberakoa da”.
HAUEK DIRA BERBALAGUN
Nahikari euskaldun zaharra da eta aurten izena eman du programan parte hartzeko. Oraingoz ostegunetan astero elkartu da Berbalagun taldearekin eta prest dago aurrera jarraitzeko. “Euskara ikasten ari diren pertsonei laguntzea niretzat dibertigarria da, ez dit esfortzurik eskatzen, hitz egiten dugu, ondo pasatzen dugu. Gustura nago. Gainera, jende berria ezagutzeko eta euskara kalera ateratzeko aukera paregabea da. Basauri bezalako herri batean Berbalagun bezalako programak beharrezkoak direla uste dut. Euskaldunak ez dira hain erraz kalean topatzen; badaude, baina ez dugu elkar ezagutzen. Hortaz, euskaldunek elkar ezagutzeko ezinbestekoa dela uste dut”.
Nahikariren talde berean Rebeca dago. Txikitatik ikasi du euskara, baina Bolintxu euskaltegian ari da hizkuntza erabilera hobetzeko. Euskara batua eta bizkaiera nahasten dituela dio. Horregatik, Berbalagun dinamikan izena eman du aurten: “Jendea ezagutzeko eta zeozer egiteko apuntatu naiz. Azkenean etxean geratzen bazara ez duzu euskara erabiltzen eta programa honekin euskara mantendu, hobetu eta erakusten duzu”.
EUSKARA INDARTZEKO INTERES HANDIA DUTE IKASLEEK”
ARRATE ARBAIZA BOLINTXU AEKko BERBALAGUN KOORDINATZAILEA
Astearteetako taldean zazpi pertsona daude. Encarnik 60 urte ditu eta pasa den urtetik da Berbalagun: “Iaz bi taldetan egon nintzen. Orain dela 30 urte hasi nintzen euskara ikasten, baina programa honekin erabilera indartzen dut. Orain ez nago AEKn matrikulatuta, baina berdin-berdin elkartzen gara, nahiz eta momentuan bertan euskara ikasten ez ari. Euskarazko komunikabideak irakurri eta ikusten ditut”.
Erikek magisteritza ikasketak egin ditu eta euskaraz hobeto hitz egin nahi du. “Taldeko dinamizatzaileak guztiz beharrezkoak dira eredu onak irakasten dizkigutelako. Berbalagun taldean euskaraz aritzen gara, baina hortik kanpo zaila egiten zaigu. Lehenengo hitza beti gaztelaniaz”. Horren harira, honako pasartea gogorarazi du: “Behin banketxera joan nintzen ordainketa bat egitera eta mahai gainean “niri euskaraz” txartela ikusi nuen. Euskaraz hasi nintzen, baina langilea ez zen gai euskaraz egiteko eta gaztelaniara egin nuen salto”.
Basauriko Berbalagun koordinatzaileak gogora ekarri nahi izan du euskararen erabilera “beti sustatu behar dela, ez bakarrik Berbalagun egitasmoarekin”. Euskararen normalizazioan Berbalagun oso garrantzitsua dela argudiatu du Arbaizak. “Pertsonen arteko harremanak lantzen ditugu, talde txikietan lotsa galtzeko. Gainera, Berbalagun programaren bitartez ezagutzen ez genituen euskaldunak ezagutzen ditugu. Gure helburua lehenengo euskaldun garenon artean elkar ezagutzea da eta gero hori bultzatu eta besteengana hedatzea”.
