Sareak

☉ Ugao

Don Florencio Gómez irakaslearen eskola sekretuenaren Scape Rooma

|

Don Florencioren klase bat / Manuel Solaguren

Urriaren 3an eta 4an, Ondarearen Europako Jardunaldien programa barruan, Ugaoko Sekretua izeneko scape rooma antolatu zen Jane Jauregiko Historia Ezagutzeko Zentroa (HEZn) eta inguruetan. Asteburu berezi samarrean antolatu zen ekitaldia eta eguraldi ezegonkorra nagusitu zen ostiraletik igandera: “Hala ere, ostarteak izan genituen Ugaon eta Ugaoko sekretua aurrera eramatea posible izan zen”, azaldu du Ana Guinea teknikariak, Jane Jauregitik.

Don Florencio ikasleekin, 1950/51 ikasturtean / Manu Solaguren

Ondarearen Europako Jardunaldien programak 20 urte bete ditu eta aurtengo gaia hezkuntza dugu (lehen hezkuntzako eskola zaharrek, institutuek, unibertsitateek, arte eta ofizio-eskolek, patioek, joko-plazek, maisu-maistren etxebizitzek, maistrek, liburuek, kartillek, mapek, argazkiek, eskulanek, jakintza tradizionalek, pertsonaia nabarmenek… oro har, gaur egun garena markatu duten eremu formal edo ez-formaleko hezkuntza-esperientzia guztiek hartuko dute protagonismoa). Ugaoren kasuan, iraganean benetan existitu zen eskola nazionaleko Don Florencio Gómez irakasle estimatu eta iraultzailearen istorioa kontatu zen, scape room formatuan: 20. hamarkadan, klaseak ematen zebilen Don Florencio eta ate bat zeharkatu ostean 100 urteko saltoa egin zuen etorkizunera. Scape room berezi honetako helburu nagusia Don Florencio bere garaira bueltan eramatea izan zen.

Horretarako, zortzi laguneko taldeek hainbat proba fisiko zein logiko egin behar izan zituzten Jane Jauregiko HZEn eta inguruetan: leku enblematikoen inguruko informazioa jaso zuten hainbat liburu zahar kontsultatuz eta zenbait joko eta enigmari irtenbidea eman zieten, besteak beste.

UB5 Teatroko Ernesto Fernández aktorea / Jane Jauregia

Maisua berpiztuz

UB5 Teatroko Ernesto Fernández ugaotarrak scape roomaren gidoia sortzeaz gainera bizitza eman zion Don Florenciori: “Istorioa zein pertsonaia eraikitzeko goitik beherea dokumentatu gara antzinako artikuluak irakurriz, garaiko argazkiak ikusiz eta Ugaoko jendea elkarrizketatuz”, azaldu du aktoreak. Ez da UB5 teatroko aktoreei deitzen dieten lehen aldia Ondarearen Europako Jardunaldietan lan egiteko: “Aurreko zenbait ediziotan ere antzezlanak egiten egon gara, baina oraingo honetan lan sinpleagoa egiteko deitu gaituzte, eta taldean baino, bakarka. Covid-19a dela eta taldeak txikiak dira eta lana formatu horretara doitu dugu”.

Scape roomaren antolaketan Ortzadarreko Leire López Lecuona aritu da: “Scape roomaren helburua Ugaoko ondarea jendeari ezagutaraztea da”, azaldu du. López, Ana Guinearekin batera, urriko ekitaldiaren nondik norakoak prestatzen ibili da eta irailean bertan, scape roomaren berri eman zenean lehen erreserbak egiten hasi zirela ziurtatu dute. “Scape rooma maiatzean egitekoa zen, baina jakina denez, konfinamenduan murgilduta geunden eta ekitaldia atzeratu behar izan genuen”, azaldu du Guineak. “Hala ere, talde batzuek izena emanda zuten irailetik”.
Horregatik, dataz gainera ekitaldiaren formatua Koronabirusak eragindako errealitatera moldatu behar izan zuten, formatu konbentzionaletik ihes egiten duen scape room berri bat eraikiz: “Scape rooma ezin izan dugu leku itxi batean antolatu eta bestelako aukerak ikertu ostean, Jane Jauregian eta inguruetan prestatzea erabaki genuen, zortzi lagunez osatutako lau taldetan egunero”, azaldu du Lópezek.
Bospasei lagunez osatutako taldeek, hainbat proba gainditu ostean, Ugaoko sekretua ezagutu zuten: interpretazio-zentroko museoa bera. Bertan, hiribilduaren inguruko informazio guztia jasotzen da eta horixe bera da jarduera honek bilatzen duen helburua: Ugaoko ondarea ezagutaraztea. Don Florencioren kasuan, maisu hau oso entzutetsua da herrian, eta beraz gain, familia osoa Ugaon bizi da.
“Umeek ezinhobe pasatu dute antolatu ditugun txandetan eta Scape Roomeko proba guztiak gainditzeko gai izan dira”, azaldu du Guineak. Ana eguerdiko euskara hutsezko taldeekin izan zen eta umeek zein gurasoek benetan disfrutatu zuten ekitaldia izan zela adierazi du.

☉ Ugao

Bideoa | DJ Pipi Galtzaluze: «Musika ona, energia eta publikoarekin konektatzea da ondo pasatzeko gakoa»

DJ Pipigaltzaluzeko hirukotea lanez gainezka dago 2023ko Ugaoko Gazte Egunean proiektua martxan jarri zutenetik. Udan ez dira gelditu eta plan berriak dituzte

|

Ane, Maite eta Nerea, Ugaon // Geuria

Ane Bikandi (Zaratamo, 2003), Maite Otsoa (Ugao, 2003) eta Nerea Bajo (Ugao, 2003), dira ‘DJ Pipigaltzaluze’ proiektuko lemazainak. Gauak eta ospakizun bereziak alaitzeaz arduratzen da hirukote parrandazalea, proiektua 2023ko Ugaoko Gazte Egunean jaio zenetik. Helburua maite duten musika plazaratu eta jendea parranda giro horretan murgiltzea dela azaldu digute, eta azken saioa Bilboko Aste Nagusiko Txinparta Feminista konpartsan eskaini zuten, jendez lepo. Proiektuaren inguruan mintzatu gara eskualdeko neskekin.

DJak definitzeko modu asko daude, askotariko estiloko DJ asko daudelako gaur egungo panoraman. Zer da DJa izatea zuentzat? Gauaz disfrutatzeko beste modu bat da, parranda egitea, baina maite dugun musika aukeratuz. Gainera normalean lagunak eta herriko jendea dator gurekin disfrutatzera eta asko gustoko dugu ere.

Nola bereizi egiten dira zuen saioak gainontzeko DJenengatik? Lagunek eta ezagunek gurekin batera disfrutatzeko modu bat da. Horregatik ez dugu modan dagoena soilik jartzen, baizik eta guk gustuko duguna eta gure ingurukoek gustura entzuten dutena. Horrez gain, mikrofonoa erabiliz jendearekin harreman zuzena sortzea asko gustatzen zaigu, eta hori ez da DJ guztiek egiten duten zerbait.

Nolakoa izan da aurtengo uda zuentzat? Uda honetan goraino egon gara. Lehengo saioa lagun baten ezkontzan hasi, ondoren Ugaoko Herrikoan egon ginen, Arrigorriagako jaietan, eta joan den abuztuan Bilboko jaietan egoteko aukera izan genuen ere, Txinparta Feminista konpartxan. Leku guzti hauetan egotea plazer izugarria izan da.

Noiz eta nola jaio zen DJ Pipi proiektua sortzearen ideia? 2023ko Ugaoko Gazte Egunean jaio zen. Gaua bukatzeko DJ bat behar genuen eta hasieran Ugaoko gazteen arteko musika biltzea erabaki genuen, baina norbait eszenatokira igotzea ideia hobea iruditu zitzaigun, jendea gehiago animatuko zelako. Antolatzaileen artean bildu eta erabaki genuen gu animatzen ginela, lotsa gutxien geneuzkanak, hain zuzen ere.

Nola prestatu eta burutzen duzue saioak? Normalean playlistak sortzen ditugu eta musika jarri. Nahasketa-mahaia erabiltzen hastea gustatuko litzaiguke eta ikasten ari gara dagoeneko.

Nolako saioak izaten dira zuenak? Gehienetan herriko jaietan egin ditugu saioak eta aurten pare bat Gaztetxetan egon gara. Uda honetan lehen aldiz lagun baten ezkontzan egon ginen eta gure saiorik kuttunena izan zen. Leku itxietan egindako saioak nahiago ditugu, jendea gertuago dugulako eta mikrofonoarekin haiekin abestea asko gustatzen zaigulako.

Nolako osagarriak izan behar ditu DJ baten gauak arrakastatsua izateko? Garrantzitsuena da jendeak ondo pasatzea eta giroa sortzea. Horretarako beharrezkoak dira honakoak: musika ona, energia eta publikoarekin konektatzeko gaitasuna. Gure kasuan, lagunen presentzia eta mikroaren erabilera ezinbestekoak dira. Nonoz karaokeren bat inprobisatu dugu!

“Irailaren 19an Galdakaoko jaietan egongo gara, txosnetan. Eta Gorlizen izango gara ere. Hortik aurrera… batek daki nolako ikasturtea izango dugun!”

Uda igarota, zein izan da zuen setlistean falta ezin izan den abestia? Skabidean taldearen ‘Pipi’ abestia gure abestirik bereizgarriena dela esan daiteke. Saioen hasieran jartzen dugu jendea saioa hasi dela konturatzeko eta oholtzan nor dagoen jakiteko. Bestela, Shakira, Abba, edota Bad Gyalen edozein abesti… egia esateko denetarik jartzen dugu gure saioetan eta ezin dugu abesti bakarra aukeratu.

Udako gauek ere istorio asko ostantzen dituzte. Ba al dago aztarna sakonik utzi duen pasarterik zuen gauetako saioetan? Uda honetan Bilboko Aste Nagusian egon ginen Txinparta feminista txosnan, eta itzela izan da, hainbeste jende ezagun ikustea jendetzaren artean itzela izan zen. Ahazten ez den momentu horietako bat. Bestalde, Ugaoko ezkontza batean pintxatu ahal izan genuen eta hura ere itzela izan zen!

Ba al dago pintxatu duzuen leku arraro aipagarririk? Lagun baten osabaren urtebetetzean egon ginen, hori da lekurik arraroena. Hala ere, konfiantza asko dugu gure lagunaren familiarekin eta ez zitzaigun batere arraroa egin bertan egotea. Oso ondo pasatzen dugu beti Becerra familiarekin.

Hiru neska zarete oholtzan. Zein da bakoitzaren betekizuna? Ez dugu betekizun ezberdinik, hirurek egiten dugu lana batera. Normalean hasierako abestiak adosten ditugu eta ondoren, gustatzen zaizkigunak eta eskatzen dizkigutenak gehitzen goaz. Hori bai, Maitek hobeto kontrolatzen du ordenagailua eta askotan berak egiten ditu aldaketak. Saioen kudeaketa eta musika aukeraketa bestela, hiruron artean egiten dugu.

Erreferenterik al dekozue DJen munduan? Gaur egun DJ asko daude baina hasi ginenean, gure lagunak ziren DJ Latxirongak baino ez genituen ezagutzen. Latxirongak Gasteizko Jimmy Jazz aretoan hasi ziren eta guri asko gustatuko litzaiguke bertara joatea. Laritxongak erreferente izan badaitezke, zalantza barik haiek izan zirela esan dezakegu.

Nora eraman nahiko zenukete zuen musika eta bizipoza? Apurka-apurka leku desberdinetan gabiltza baina gure helburua ez da Euskal Herri osotik mugitzea, baizik eta, parranda gustukoa dugun lekuetara joatea edo behintzat bat egiten dugun kausaren batengatik egiten diren ekintzetan parte hartzea.

“Gure helburua parranda gustukoa dugun lekuetara joatea edo behintzat bat egiten dugun kausaren batengatik egiten diren ekintzetan parte hartzea da”

Zelan azaltzen da ikasturtea saioei begira? Datarik itxi al duzue? Bai! Momentuz irailaren 19an Galdakaoko jaietan egongo gara, txosnetan. Eta Gorlizen izango gara ere. Hortik aurrera… batek daki nolako ikasturtea izango dugun! Baina beti Instagramen iragartzen ditugu gure hurrengo saioak, beraz jarraitzera gomendatzen dizuegu.

Besterik, neskak? Gure kuadrillako lagunei zein Ugaoko Txosnaguneari eta Gazte Egunari eskerrak eman nahi genizkieke, eskeinitako laguntza eta babesagatik.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Nagore Urueña Ugaoko zinegotziak herriko jaietan jasandako azken erasoa salatu du

Aurreko urteetan ez bezala, aurtengo erasoak “muga guztiak gainditu dituela” adierazi du Ugaoko zinegotziak sareetan

|

Balkoira botatako trafiko-bolardoa // Nagore Urueña

“Beste urte batez, Ugaoko jaietan opari berria utzi didate etxean”, azaldu du Nagore Urueña Ugaoko zinegotziak. “Baina aurreko urteetan ez bezala, aurten trafiko-bolardoa bota digute balkoira eta azken eraso honek muga guztiak gainditu ditu”, salatu du herritarrak.

Urueñaren arabera, onartezina da ideologia politiko jakin bat izateagatik urtez urte era horretako erasoak jasatea: “Pentsatzeko era biolentziaren bidez aldatzen saiatzea ez da bidea, guztiz kontrakoa; gure pentsaera zuzena dela esan nahi du horrek”, eta jende horrek besteek desberdin edo beraiek bezala pentsatzen saiatzeko beste modu batzuei buruz hausnartzea “interesgarria” litzatekeela proposatu du.

Ugaoko gobernu taldeak “bere gaitzespenik sendoena” adierazi du joan den asteburuan gertatutako azken erasoaren aurrean. Izan ere, Segurtasun Sailak aditzera eman duenez, joan den irailaren 14ko goizaldean, 01:00ak aldera, norbaitek trafiko-bolardo edo pibote bat jaurti zuen Ugaoko EAJko zinegotziaren etxearen aurka, kalteak eraginez balkoiko pertsianan.

“Ez da gertaera isolatua. 2022az geroztik, zinegotzia iraindu, mehatxatu eta bere etxebizitzaren aurkako erasoak jasan ditu”, azaldu dute udal ordezkariek. “Indarkeriazko ekintza horiek gure gizartea gidatu behar duten bizikidetza, errespetua eta printzipio demokratikoak larriki urratzen dituzte.”

Nagore Urueña: “Pentsatzeko era biolentziaren bidez aldatzen saiatzea ez da bidea, guztiz kontrakoa; gure pentsaera zuzena dela esan nahi du horrek”

Bozeramaileen Batzordeak elkartasuna eta babes osoa adierazi nahi izan dizkio Nagoreri eta bere familiari. “Aldi berean, irmo arbuiatzen dugu herritarrak zilegitasunez ordezkatzen dituztenen aurkako indarkeria, mehatxu edo jazarpen oro. Ugaon ez dute lekurik jokabide koldar eta onartezin hauek”.

“Ekintza onartezina, justifikaezina eta koldarra da”, azaldu du Iñigo Ansola Kareaga Bizkai Buru Batzarreko presidenteak bere sareetan, eta alderdi guztiek salatu beharreko ekintza dela gehitu du. Ekaitz Mentxaka Ugaoko alkateak ere irmoki gaitzetsi du eraso berri hau: “Hirugarren erasoa da eta Udaletik guztiz gaitzesten dugu”.

“Aniztasun politikoan oinarrituta, errespetuaren, bizikidetza baketsuaren eta balio demokratikoen defentsaren aldeko deia bateratua egiten dugu. Indar guztiekin lan egiten jarraituko dugu indarkeriarik gabeko Ugao baten alde, non inor ez den erasotua bere ideiengatik edo konpromiso instituzionalagatik”, gehitu dute udal ordezkariek.

Beste eraso bat

Urueñak horrelako ekintza gehiago jasan ditu azken urteetan: arazoak 2022an hasi ziren, eta 2024an irainak eta mehatxuak egin zizkioten. Gainera, urte berean etxearen kontra objektuak bota zizkioten.

Azken erasoa iazko ekainean jasan zuen, GEURIAn iragarri lez, norbaitek etxeko fatxadaren aurka arrautzak bota zizkionean. Egoera honen aurrean, Ugaoko Udalak “aho bateko gaitzespena” erakutsi zuen, eta “Udalbatzako indar politiko guztiek gertutasuna eta babesa adierazi nahi izan zizkieten irainak eta bere etxeko leihoan objektuen jaurtiketak jasan behar izan dituen biktimari eta haren senideei”.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Argazkiak | Jaietako indaba janak ugaotarrez bete du institutuko pista

Beste urte batez bertara gerturatu gara, indaben usain zoragarria eta festetako giro ezinhobeaz gozatzeko

|

Ugaoko jaiek azken txanpa hasi dute eta egun garrantzitsua da gaurkoa ugaotarrentzat, herri indaba jana egin dutelako institutuko kirol pistan. Beste urte batez bertara gerturatu gara, indaben usain zoragarria eta festetako giro ezinhobeaz gozatzeko.

Aurten 340 pertsonak hartu dute parte herri bazkarian. Urtez urte errezeta egiteko teknika alda daiteke, baina badago edizio bakoitzean mantendu egiten den ezaugarri bat: indabek ez dutela adinik ezta bereizketarik egiten: haurrak, gazteak, helduak… ikusten dira elkarren artean urtero, denok elkarrekin, giro zoragarrian.

Sukaldarien amantaletan ipintzen duen moduan: “Guztion artean, geurea zaintzen”.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Ugaoko udal bozeramaile batzordeak EAJko zinegotzi bati egindako azken erasoa gaitzetsi du

“Ez da gertaera isolatua. 2022az geroztik, zinegotzia iraindu, mehatxatu eta bere etxebizitzaren aurkako erasoak jasan ditu”, azaldu dute udal ordezkariek

|

Ugaoko Herriaren enparantza // Geuria

Ugaoko gobernu taldeak “bere gaitzespenik sendoena” adierazi du EAJko zinegotzi batek jasandako azken erasoaren aurrean.

Izan ere, Segurtasun Sailak aditzera eman duenez, joan den igande goizaldean, 01:00ak aldera, norbaitek trafiko-bolardo edo pibote bat jaurti zuen Ugaoko EAJko zinegotzi baten etxearen aurka, kalteak eraginez herritarraren pertsianan.

“Ez da gertaera isolatua. 2022az geroztik, zinegotzia iraindu, mehatxatu eta bere etxebizitzaren aurkako erasoak jasan ditu”, azaldu dute udal ordezkariek. “Indarkeriazko ekintza horiek gure gizartea gidatu behar duten bizikidetza, errespetua eta printzipio demokratikoak larriki urratzen dituzte.”

Bozeramaileen Batzordeak elkartasuna eta babes osoa adierazi nahi dizkio erasoa jasan duen ordezkariari eta bere familiari. “Aldi berean, irmo arbuiatzen dugu herritarrak zilegitasunez ordezkatzen dituztenen aurkako indarkeria, mehatxu edo jazarpen oro. Ugaon ez dute lekurik jokabide koldar eta onartezin hauek”.

“Ekintza onartezina, justifikaezina eta koldarra da”, azaldu du Iñigo Ansola Kareaga Bizkai Buru Batzarreko presidenteak bere sareetan, eta alderdi guztiek salatu beharreko ekintza dela gehitu du. Ekaitz Mentxaka Ugaoko alkateak ere irmoki gaitzetsi du EAJko zinegotziak jasandako eraso berri hau: “Hirugarren erasoa da eta Udaletik guztiz gaitzesten dugu”. Hurrengo orduetan oharra plazaratuko du Udalak.

“Aniztasun politikoan oinarrituta, errespetuaren, bizikidetza baketsuaren eta balio demokratikoen defentsaren aldeko deia bateratua egiten dugu. Indar guztiekin lan egiten jarraituko dugu indarkeriarik gabeko Ugao baten alde, non inor ez den erasotua bere ideiengatik edo konpromiso instituzionalagatik”, gehitu dute udal ordezkariek.

Beste eraso bat

Ugaoko EAJko zinegotziak horrelako ekintza gehiago jasan ditu azken urteetan: arazoak 2022an hasi ziren, eta 2024an irainak eta mehatxuak egin zizkioten. Gainera, urte berean etxearen kontra objektuak bota zizkioten.

Azken erasoa iazko ekainean jasan zuen, GEURIAn iragarri lez, norbaitek etxeko fatxadaren aurka arrautzak bota zizkionean. Egoera honen aurrean, Ugaoko Udalak “aho bateko gaitzespena” erakutsi zuen, eta “Udalbatzako indar politiko guztiek gertutasuna eta babesa adierazi nahi izan zizkieten irainak eta bere etxeko leihoan objektuen jaurtiketak jasan behar izan dituen biktimari eta haren senideei”.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Ugaoko EAJko zinegotzi baten etxea erasotu dute asteburuan, pibote batekin

Ekaitz Mentxaka Ugaoko alkateak irmoki gaitzetsi du EAJko zinegotziak jasandako eraso berri hau

|

Ugaoko Herriaren enparantza // Geuria

Segurtasun Sailak aditzera eman duenez, joan den igande goizaldean, 01:00ak aldera, norbaitek pibote bat jaurti zuen Ugaoko EAJko zinegotzi baten etxearen aurka, kalteak eraginez herritarraren pertsianan.

“Ekintza onartezina, justifikaezina eta koldarra da”, azaldu du Iñigo Ansola Kareaga Bizkai Buru Batzarreko presidenteak bere sareetan, eta alderdi guztiek salatu beharreko ekintza dela gehitu du.

Ekaitz Mentxaka Ugaoko alkateak irmoki gaitzetsi du EAJko zinegotziak jasandako eraso berri hau: “Hirugarren erasoa da eta Udaletik guztiz gaitzesten dugu”. Hurrengo orduetan oharra plazaratuko du Udalak.

2024an bota zizkioten arrautzen arrastoak // Utzitakoa

Beste bat

Ugaoko EAJko zinegotziak horrelako ekintza gehiago jasan ditu azken urteetan: arazoak 2022an hasi ziren, eta 2024an irainak eta mehatxuak egin zizkioten. Gainera, urte berean etxearen kontra objektuak bota zizkioten.

Azken erasoa iazko ekainean jasan zuen, GEURIAn iragarri lez, norbaitek etxeko fatxadaren aurka arrautzak bota zizkionean. Egoera honen aurrean, Ugaoko Udalak “aho bateko gaitzespena” erakutsi zuen, eta “Udalbatzako indar politiko guztiek gertutasuna eta babesa adierazi nahi izan zizkieten irainak eta bere etxeko leihoan objektuen jaurtiketak jasan behar izan dituen biktimari eta haren senideei”.

Osorik irakurri