Sareak

☉ Ugao

Jon Gil: “Denbora faltaren aitzakian, ondo jatea bigarren maila batean uzten dugu”

|

Jon Gil sukaldadia Boroako Zornotza jatetxean / Geuria

Betidanik gogoko izan du sukaldatzea eta pasioa lanbide bihurtu du Jon Gilek (Ugao, 1995). Etxean hasi zen, amak lan egin behar zuenean berak hartzen baitzuen afaria prestatzeko ardura. Udarak Parisen igarotzen zituen, familiak bertan zuen jatetxean laguntzaile lanetan. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza bukatzerakoan Galdakaoko ostalaritza eskolan eman zuen izena eta bertan ikasketak bukatzerakoan, ibilbide desiragarria abiatu zuen sukaldari gisa Euskal Herriko jatetxe sonatuetan: Bilboko Porruen, Galdakaoko Aretxondon eta Andra Marin, Gasteizeko Don Producton eta orain Zornotzako Boroa jatetxean. Abenduaren 9an eta 17an Gabonetako sukaldaritza ikastaroak eskainiko ditu Gilek Ugaoko Gazteinfon. Berarekin batu gara sukaldaritzaren inguruan berba egiteko.

Gazte hartu zenuen sukaldaritza ikasteko erabakia.
Biologia ikastea zen nire hasierako asmoa baina institutuan kili-kolo ibili nintzen eta kurtsoa errepikatu nuen. Institutuko hurrengo urteak zail ikusi nituen eta sukaldatzeak zoriontsu egiten ninduenez, DBH bukatu bezain laster Galdakaoko ostalaritza eskolan eman nuen izena. Tokirik gabe geratu nintzen hasieran, eta azken orduan Laudioko institutuan eman behar izan nuen izena. Gauzak nolakoak diren: Ugaoko liburu-dendan batxilergoko materiala erosten ari nintzela, Galdakaotik deitu zidaten niretzat tokia zegoela esateko. Institutuko liburuak itzuli eta ostalaritza eskolakoak erosi nituen.

Ikaslea zinela han-hemenka ibili zinen sukaldean trebatzen.
Lehenengo ikasturtea bukatu bezain laster, tabernaz taberna ibili nintzen udaran neure burua aurkezten, haien sukaldeetan pintxoak egin nahi nituela esanez. Alonsotegin eman zidaten aukera, eta sartu eta berehala herriko pintxo txapelketa irabazi genuen. Oreo itxura zuen amarrua prestatu nuen, odolostea eta gazta nahastuta. Ikasturte berria hasi arte izan nintzen han.

Galdakaon bukatuta, non hasi zinen profesional gisa?
Bilboko Porrue jatetxean hasi nintzen praktikari, hiru hilabetez. Zorte handia eduki nuen, hasi eta gutxira asteburuetarako lan-kontratua eskaini baitzidaten. Sukaldarien praktiken inguruan asko hitz egin da hedabideetan, baina egia esan, nire esperientzia oso baikorra izan da. Egon naizen sukalde guztietan denok zuritu ditugu patatak eta denok txikitu ditugu kipulak. Egia da, baita ere, goi mailako jatetxeetako errealitatea oso bestelako dela: esku asko behar dituzte, exijentzia puntakoa da eta errazagoa da horietan lan gehiegikeriak pairatzea. 200 elaborazio ezberdin prestatzen dituzte aldi berean.

Brasan adituak diren Don Producto Gasteizeko jatetxean aritu zen lanean / Geuria

Bilbo utzi eta Gasteizera joan zinen brasa teknikak ikastera.
Bost hilabete eman nituen Gasteizko Don Producto jatetxean lanean. Brasa tekniketan adituak dira bertan eta lana eta ikasketa uztartu ahal izan nituen. Lanegunak, ordea, oso luzeak ziren, eta sukaldean ordu txikitan bukatuta, kotxea hartu eta ia ordu betez gidatu behar nuen Ugaora itzultzeko. Hura ez zen bizitza, eta Galdakaotik deitu zidatenean, ez nuen bitan pentsatu. Aretxondon hasi nintzen eta Michelin izarra duen Andra Marira pasatu nintzen ondoren. Epe labur batez Bilboko Meliara lekualdatu ninduten eta Aretxondora itzuliz bukatu nuen Galdakaoko esperientzia.

Eta orain zer moduz zaude Boroan?
Oso gustura ari naiz. Brasa tekniketan espezializatu nintzenez, arrain eta okela erreen arduraduna naiz bertan. Hala ere, denetarik egiten dut. Oso jatetxe ospetsua da eta igande batean 120 pertsona baino gehiago egon daitezke aldi berean bazkaltzen. Une horietan sukaldeko tentsioa oso handia da eta kontzentrazioa, erabatekoa. Pentsa: arrainak zuritu, garbitu, okela zatitu, parrilan jarri, sua kontrolatu, jakiak kontrolatu bere puntuan egon daitezen… Mila gauza aldi berean, eta zerbitzuak irauten duen bitartean, etenik gabe! Plater guztiak ondo atera behar dira, ezin da bidean ezer utzi.

Ondo daramazu sukaldariaren bizitza?
Nire familiaren eta ingurukoen kontrako joeran noa ni. Asteartetik igandera egiten dut lan, eta astelehenak libratzen ditut. Egun horretan egin behar izaten ditut egunerokoak eskatzen dituen tramite guztiak: dentistarengana joan, arropa berria erosi, familiarekin egon… Asteburuetan izaten dira lanegunik gogorrenak eta noski, nire lagunek egiten dituzten plan gehienak galtzen ditut. Azken lau urteak zailak izan dira: mundu honetan zeure bidea ireki nahi baldin baduzu dedikazio handia eskatzen dizu lanbide honek. Hala ere, pozik nago egun ditudan ardura eta zereginekin. Asko ikasi dut ofizioaren inguruan eta jendea hasi da nire lana baloratzen. Halaber, astebururen bat libre dudanean topera aprobetxatzen ikasi dut. Ez naiz momentu batean ere geldirik egoten!

Sektoreko hitzarmenari buruz ere mintzatu da Gil / Geuria

Zein da sukaldari gisa duzun ametsa?
Epe laburrera begira, nire neska-lagunarekin Costa Ricara joatea gustatuko litzaidake. Hondartzan parrila bat jarri eta arrain errea eta entsalada prestatuko nituzke. Urte batzuk hala igaroko nituzke, problema barik! Epe luzeagora begira, tamaina ertaineko jatetxea edukitzea gustatuko litzaidake. Ez dut esplotatua bizi nahi, bizitzeko adina diru irabazi eta listo. Izan ere, sukaldariaren artean esaten dugun legez, ‘gure lana ez dago eskertua ezta ordaindua ere’.

Zer iritzi duzu sare sozialetan agertu diren kritiko amateurren inguruan?
Apur bat burutik jota gaude. Gaur egun edonork esaten du kritiko gastronomikoa dela, eta 10 eurogatik jandako menua kritikatzen du lau haizeetara, lotsarik gabe. Ahaztu egiten zaigu 10 euro horiekin jakiak, pertsonala, argia, gasa, ura eta garbiketa zerbitzua ordaindu behar direla. Halako jatetxeetan umilagoak izan behar dugu. Luxuzko jatetxe batera baldin bazoaz, orduan bai, kritikatu, ordaindu duzun prezioan kritikak entzutea ere sartzen baita.

Sektoreko hitzarmenaren inguruko kexak entzun dira maiz.
Oso gaizki dago gure sektoreko hitzarmena. Lanaldi osoko kontratu batekin, hau da 40 ordu lan eginda eta ordu extrak gehituta (sukaldean asko izaten dira beti), 1.200 euroko soldata ezartzen du akordioak, berdin du eguneko menuak bakarrik zerbitzatzen dituen jatetxe txiki batean lanean ari zaren edo Michelin izarra duen jatetxe batean ari zaren. Hitzarmenak ez du bereizketarik egiten. Gutxi ordaintzen digute, nire ustez.

Ondo jaten al dugu etxean?
Bai eta ez. Badirudi ondo jatearen garrantzia gizarteratu egin dela erabat, baina nire inguruan ikusten dudana da bigarren mailako beharrizan gisa ulertzen dugula jatearena. Hau da, presaka goaz leku batera eta bestera, eta denboraren kontrakarrera horretan nahiago dugu daukagun denbora librea beste zerbaitetan inbertitu sukaldatzen baino. Bitxia da, lagunekin hamar zurito edateko denbora daukagu baina norberarentzat sukaldatzeko astirik ez. Askotan entzuten dugu hori: ‘Egingo nuke, baina ez daukat denborarik’. Egungo gurasoen jarrera ere halakoa da: janari erraza presaka prestatu, umea akademiara eraman, akademiatik bueltan azkar afaldu eta ohera, bihar eskolara joan beharra dago eta. Presaka gabiltzanean okerrago jaten dugu beti, eta presaka bizi gara.

Bukatzeko, zer da Ugaoko tailerretan erakutsiko duzuna?
Jaki txukunak eta ikusgarriak prestatzea uste baino errazagoa dela erakutsiko diet parte hartzaileei. Edozein supermerkatutan eros daitezkeen elikagaiekin hasierako plater elaboratuak egingo ditugu, afarira begira goizetik prest utz daitezkeenak. Hozkailuan normalean izaten ditugun elikagaiekin ere nahasketa txukunak egiten erakutsiko diet. Jakiak ondo uztartuta eta teknika sinple batzuk aplikatuta, bestelako dimentsio bat har dezakete etxean prestatutako platerek. Azkenik, janaria ondo aprobetxatzearen garrantziaz hitz egingo diet: soberakinekin gauza asko egin daitezke eta horretaz ere arituko gara.

☉ Ugao

Athletic Jaia antolatu dute Ugaoko Herriaren plazan, pantaila eta diskofestarekin

Euria eginez gero pantaila institutuko kirol-kantxan ipiniko dutela iragarri dute Ugaoko Udaletik

|

Alavesen aurkako azken partida, joan den asteburuan // Athletic Club

Athletic Clubek Kopako finala jokatuko du Mallorcaren aurka datorren apirilaren 6an, Sevillako La Cartuja estadioan. Bertara milaka zale joango dira baina badira ere Hego Uribe eskualdean geratuko diren zale ugari.

Eskualdeko herri gehienetan pantailak jarriko dituzte eta Ugaon, hainbat aurrekontu ikusi ostean, horrelako bat ipiniko dute: “Ugaok bat egingo du jardunaldi historiko honekin, eta Udalak, pantaila erraldoi bat ipiniko du Herriaren Enparantzan ugaotarrek partida zuzenean jarraitu ahal izateko”, azaldu dute udal ordezkariek.

Pantaila horretan, finaleko partidaz gainera, diskofesta antolatu dute 19:00etatik 22:00ak arte, “partidaren atarikoa” girotzeko. Partidaren erretransmisioa jarraian emango dute. Euria eginez gero pantaila institutuko kirol-kantxan ipiniko dute.

“Udalak dei egiten die herritarrei kalera atera eta jai-giroaz gozatzera eta nola ez, gizalegez jokatzera. Aurten bai! Aupa Athletic!”, adierazi dute Udaletik.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Argazkiak / Ugaotarrek herriko plaza bete dute Maite Idirinen omenaldian

500 lagun baino gehiago bildu dira Herriaren plazan musikari ugaotarraren bizitzari errepaso emotiboa egiteko

|

Herriaren plaza, gaur eguerdian // Geuria

Maite Idirinen omenaldiaren azken eguna izan da gaurkoa eta 500 lagun baino gehiago bildu dira Herriaren plazan musikari ugaotarraren bizitzari errepaso emotiboa egiteko. Ekitaldi hau, aurreko asteetan egindako beste hiru jarduerekin batera, herritarren eta Ugaoko hainbat eragileren lanaren emaitza izan da.

Abesti jakin batzuekin egituratu dute gaurko ekitaldia: Zu askatasuna zu, Goizian argi hastian, Aldapeko (moldaketa), Azken dantza da hau eta Ahizpatasuna. Tartean, Idirinen bizitzan zehar eragina izan duten hainbat pertsona igo dira udaletxe aurrean ipinitako oholtza urdinera: Etorki Dantza Taldeko dantzari beteranoak, Bego Reketa, Ana Tere Salazar, Karmele Landeta, Bakarne Bengoetxea…

Gaurko omenaldian, Idirinen senide eta lagun minez gainera Ugaoko herritarrak eta Udaleko EAJko zein EH Bilduko ordezkariak hurbildu dira, baita Emahots elkarte feminista berriko kideak ere, tartean.

Hainbat abesti kantatu, olerkiak irakurri, pasarte zehatzak berbizi eta Idirinek herrian utzitako aztarna izugarriaren lekuko izan dira herritarrak, arrosa moreen artean, irribarre eta malkoen berotasunean.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Envases Universaleseko langileen manifestazioak 400 lagun baino gehiago bildu ditu Ugaon

Ehunka herritarrek elkartasuna adierazi diete Envases Universaleseko langileei gaurko manifestazio jendetsuan

|

Manifestariak, Herriaren plazan // Maider Gaztaka

Ugaoko lantegiko sarreran eta Bilboko egoitzan lehen mobilizazioak egin ostean, Envases Universales enpresako langileek lehen manifestazioa egin dute herrian bertan. Deialdia 17:30ean izan da eta 400 pertsona baino gehiagok bat egin dute Ugaoko plantako langileek zuzendaritzak aurreikusitako Aldi Baterako Enplegu Erregulazio-Espedienteak ekarriko dituen ondorioak salatzeko.

“Gaurkoan ehunka pertsona izan gara Ugaon, Envases Universales enpresako langileen borra babestuz”, azaldu du Maider Gaztaka Ugao EH Bildutik. “Hasiera besterik ez da izan, baina borrokarako grina nabaritu izan da manifestazioan”.

Maider Gaztaka: “Hasiera besterik ez da izan, baina borrokarako grina nabaritu izan da manifestazioan”

Ibilbidea 17:30ean hasi dute Herriaren plazan Ugaoko pentsionisten hitzartzearekin. Hortik, kale zaharrean barrena beheko biribilgunera abiatu dira manifestariak, Ugaoko Dorretxetik igaroz Envases Universales lantegiko sarrerara heldu arte. Lantokiaren sarreran bertan hitzartzea egin dute eta bertatik Herriaren plazara itzuli dira, manifestazioaren familia-argazkia egitera.

“Oso pozik gaude gaurko manifestazioaren emaitzarekin”, izan dira Endika Ibañez Envases Universales enpresa batzordeko presidentearen berbak. Morez jantzitako jende uholde batek, “Lanpostuen defentsan deslokalizaziorik ez” zioen pankarta baten atzean, Ugaoko kaleak hartu ditu Ibañezen arabera. “Datorren astelehenan asanblada daukagu. Horixe da eman beharreko hurrengo urratsa”, izan dira enpresako batzordearen presidentaren berbak.

Manifestazio amaierako argazkia, Herriaren plazan // Maider Gaztaka

GEURIAk Envases Universaleseko enpresa batzordetik joan den otsailaren erdialdean jakin izan zuenez, zuzendaritzak “kaleratze kolektibo” bat proposatu zion batzordeari. Egun batzuk geroago albiste hura berretsi zuten enpresa batzordetik: multinazionalak Aldi Baterako Enplegu Erregulazio-Espedientea (ABEE) aurreikusi zuen eta ondorio modura 68 pertsonen kaleratzea iragarri zuen joan den otsailaren 26an.

Egurrezko gurutzeak, Ugaoko lantegiaren aurrean. Atzean, langileak // Geuria

Elkartasuna, Udaletik

Joan den martxoaren 7an lehen lanuzteak eta kontzentrazioa egin zituzten langileek Ugaoko lantegiaren sarreran. Egun hartan, langileez gainera Ugaoko Udaleko EAJ eta EH Bilduko ordezkariekin berba egin zuen GEURIAk, elkarretaratzea bukatu bezain laster. Alderdi biek “elkartasuna” eman zieten Envases Universaleseko langileei. Egun berean, arratsaldean beste elkarretaratze bat egin zuten enpresaren Bilboko egoitzan. “Envases Universales enpresak dio kaleratze honek produkzio eta antolaketa kausak dituela atzean”, azaldu zion Ibañezek GEURIAri. “Guk argi daukagu honen guztiaren atzean deslokalizazioa dagoela, inolako zalantzarik gabe”.

Endika Ibañez: “Guk argi daukagu honen guztiaren atzean deslokalizazioa dagoela, inolako zalantzarik gabe”

Envases Universales enpresak lan lerro bi ditu gaur egun: industria-merkatuarena eta elikagai-merkatuarena. “Elikagai-merkatuaren lerroari dagokionez, multinazionalak planta berri bat zabaldu zuen Leonen, 2017an eta makina ugari zituen lantegi baten aldeko apustua egin zuen eta 25 langile daude bertan”, azaldu du Ibañezek.

“Horiez gainera aldi baterako laneko enpresako beste 25 pertsona daude egun hauetan Leongo lantegian eta gure negoziazioak amaitzean Ugaoko lantegi erdia desegin eta bertara joateko eskaintza egingo digute ziurrenik. Ugaoko lantegi erdia ixten badute lantalde erdia soberan dago. Nor demontre joango da orduan Leonera?”.

Manifestariak, El Jarotik gertu // Endika Ibañez

Enpresako langileek gaur egun bizitzen ari diren egoera salatzeko, Ugaoko Udaleko EAJ eta EH Bildu alderdiek aho batez onartu zuten langileei babesa emateko adierazpen instituzionala, Aldi Baterako Enplegu Erregulazio-Espedientearen aurkako jarrera erakutsiz. “Era berean, Envases Universales Ibérica multinazionalaren enpresa-praktikak gaitzestea erabaki da gatazka honetan”, azaldu dute udal ordezkariek. “Jarrera erabakigarria duela Ugaoko lantokiko ekoizpenaren zati handi bat enpresako beste zentro batzuetara deslokalizatzeko, lan-zentroaren bideragarritasuna bera kolokan jarriz”.

Osorik irakurri

☉ Ugao

Korrikaren 23. edizioak Ugaoko Euskal Astea girotuko du aurten

Ugaoko Etorki Dantza Taldeak 60. urteurrena ospatuko du herri bazkari batekin, hilaren 23an

|

Korrikako 22. edizioa, Ugaon // Korrika

Ugaoko Euskal Asteak badu data: martxoaren 18tik 23ra. Aurtengo programa herritar guztiei zuzenduta badago ere, jarduera gehienak familia eta etxeko txikienei enfokatu dituzte herriko elkarteek, eskolak eta bizilagunek osatutako batzordearekin elkarlanean eta Ugaoko Udalaren babesagaz. Aurtengo edizioan Euskal Asteak Korrikaren 23. edizioarekin bat egingo du eta horren haritik programa osotua prestatu dute herritarrek.

“Jarduera gehienak martxoaren 22an (ostirala) eta 23an (larunbata) izango dira”, azaldu dute udal ordezkariek. “Ostirala Korrika txikiarekin hasiko da, KORRIKAren 23. edizioaren atariko modura”. Korrikak 13:00ak aldera zeharkatuko du Ugao hilaren 22an eta Udaletik azaldu dute egunak aurrera egin ahala kalejira, umeentzako herri kirolak eta eskualdeko Gautegun erromeriaren kontzertua prestatu dutela.

“Ostirala Korrika txikiarekin hasiko da, KORRIKAren 23. edizioaren atariko modura”

Aipatzekoa da, ikastetxeak, aldi berean, ekitaldi eta jarduera bereziak antolatuko dituela, eta horietako batzuk udalerriko herritarrei zabalduko dizkietela. Aipagarriena Ugaoko Etorki Dantza Taldearen 60. urteurrena ospatzeko herri bazkaria izango da.

ugao euskal astea 2018 euskal ezkontza 1

Euskal Ezkontza Ugaoko Euskal Astean, 2018an // Geuria

Egitaraua | Ugaoko Euskal Astea 2024

Martxoak 18, astelehena
09:30 Eskolako Ikasleen ekitaldiak Eskolako umeentzat, Jane Jauregia
15:30 Eskolako Ikasleen ekitaldiak guraso eta familientzat Jane Jauregia

Martxoak 19, asteartea
15:30 Eskolako Ikasleen ekitaldiak, guraso eta familientzat, Jane Jauregia

Martxoak 20, asteazkena
17:00 Haurrentzako tailerrak, Herriaren enparantza
18:00 Gure erro eroak bakarrizketa, Jane Jauregia

Martxoak 21, osteguna
17:00 Ludoteka kalean, Hiru iturriko plaza

Gautegun erromeriako neska mutilak // Gautegun

Martxoak 22, ostirala
11:00 Korrika Txiki
13:00 23. Korrika
17:00 Buruhandien kalejira
18:00 Umeentzako Herri Kirola, Herriaren Enparantza
20:30 Erromeria: Gautegun, Herriaren enparantza

Martxoak 23, larunbata
11:30 Dantzarien kalejira, Ugaoko eta Urduñako Bihotza Konparsako erraldoiek eta Bizkaiko gaiteroek lagunduta
12:00 Dantza-alardea Herriaren Enparantzan Etorki dantza taldetik igaro diren dantzariekin
15:00 Etorki Dantza Taldearen 60. urteurrena ospatzeko bazkaria, Gernika frontoia
18:00 Burrunbada elektrotxarangarekin kalejira
20:00 Erromeria: Luhartz, Herriaren Enparantza

Osorik irakurri

☉ Ugao

Ugaoko Aste Santuko Hiri-kolonietan izena emateko epea zabaldu dute

Aurtengo koloniak 2013 eta 2019 urteen artean jaiotako umeei zuzenduta daude eta martxoaren 25etik apirilaren 5era antolatu dituzte

|

Haurrak, Ugaoko Herriaren plazan // Geuria

Martxoaren 15era arte izena eman dezakete Ugaoko Aste Santuko Hiri-kolonietan parte-hartu nahi duten umeek. Aurtengo koloniak 2013 eta 2019 urteen artean jaiotako umeei zuzenduta daude eta martxoaren 25etik apirilaren 5era antolatu ditu Mirabatxo Klubak, Udalaren babesagaz.

10:30etik 13:30era prestatu dituzte Hiri-koloniak eta goiztiarrak 08:00etatik 09:00ak artean uzteko aukera izango dute interesdunek.

Izen-emateak Jane jauregiko beheko solairuan egin daitezke aurrez aurre. Modu telematikoan egiteko aukera ere badago: Horretarako, 946 480 704 telefono zenbakia eta museo@ortzadar.es helbide elektronikoak ahalbidetu dituzte.

Osorik irakurri